Dzięki odpowiednio zbilansowanej diecie jeszcze przed poczęciem można wpłynąć na przebieg całej ciąży i na zmniejszenie powikłań ciążowych oraz okołoporodowych. Jest to możliwe, ponieważ przyszła mama, dzięki modyfikacji swojego stylu życia wpływa na aktywność genów przyszłego dziecka. Mówimy wtedy o programowaniu żywieniowym w ciąży. Dlatego bardzo ważne jest, aby planowanie powiększenia rodziny rozpocząć od poprawy jakości jadłospisu zarówno mamy jak i przyszłego taty. Niestety zaburzenia równowagi pomiędzy składnikami odżywczymi może obniżyć szanse na poczęcie dziecka oraz zmniejszyć szanse na jego dalszy, prawidłowy rozwój. Najlepszym okresem na żywieniowe przygotowanie się do poczęcia dziecka to okres od trzech do sześciu miesięcy.
Bardzo się cieszę, że wiedza na temat żywieniowego modelowania równowagi hormonalnej i płodności jest coraz lepiej dostępna. Sama również w swoim gabinecie obserwuję coraz więcej zgłaszających się par w celu dobrania jak najlepszej i indywidualnej diety mającej na celu przywrócenie ich równowagi hormonalnej i poprawę płodności. Mam nadzieję, że dzięki mojemu artykułowi wiedza ta będzie jeszcze lepiej dostępna i rozpowszechniania oraz, że przyczyni się do lepszego startu zdrowotnego maluszków. Zapraszam do przeczytania całego artykułu.
Naukowcy z Harvard School podczas przeprowadzonych badań na ok 17 tysiącach kobiet zauważyli, że tylko u ok 5% starających się o dziecko miało prawidłową dietę. Jaka powinna ona być?
Dieta mająca na celu poprawę płodności kobiety oraz przywrócenie jej równowagi hormonalnej powinna być dobrana indywidualnie. Program żywieniowy powinien być dostosowany do potrzeb konkretnej osoby uwzględniając wszystkie czynniki ryzyka. Przede wszystkim powinna być odpowiednia pod względem energetycznym i odżywczym do występującej nadwagi, otyłości lub niedożywienia czy wychudzenia.
Powinna brać pod uwagę występowanie ewentualnych zaburzeń ciśnienia, problemów z cukrzycą lub insulinoopornością, które niekontrolowane mogą znacznie wpłynąć na równowagę hormonalną oraz płodność. Dieta płodnościowa powinna brać pod uwagę, czy kobieta nie ma problemu z niedokrwistością, alergiami czy nietolerancjami pokarmowymi. Bardzo ważne jest również dostosowanie diety pod unormowanie pracy tarczycy. Dlatego nie ma jednych, najlepszych, ogólnych wytycznych jak taka dieta powinna wyglądać, aby każdej kobiecie pomóc. Można wprowadzić zmiany żywienia dotyczące podstawowych zasad diety propłodnościowej, jednak jeżeli te zmiany okażą się nie do końca owocne, należy bliżej przyjrzeć się diecie danej osoby i dobrać ją z pomocą specjalisty w sposób indywidualny. Należy jak najszybciej razem z dietetykiem klinicznym rozpocząć terapię żywieniową.
Dieta ma ogromny wpływ na płodność i gospodarkę hormonalną kobiety, jest to nierozerwalny duet. Może wspomagać gospodarkę hormonalną kobiety jak i ją zaburzyć. Praca nad poprawą nawyków żywieniowych wywiera często decydującą rolę w powodzeniu w staraniach się o dziecko.
Zauważono, że prozdrowotny styl życia może zmniejszyć problem z płodnością nawet o 80%.
Bardzo ważne jest aby dieta była dobrze zbilansowana pod względem makroskładników. Dieta powinna zawierać odpowiednią ilość i jakość białka, tłuszczy i węglowodanów.
Białko w diecie kobiety
Dieta każdej kobiety powinna zawierać odpowiednią ilość białka pochodzenia zwierzęcego jak i roślinnego. W jadłospisach diet płodnościowych powinno znaleźć się dobrej jakości mięso, ryby jak i rośliny strączkowe. Nie można zapominać o roślinach strączkowych! Białko roślinne zawiera w swoim składzie bardzo ważny aminokwas, którym jest arginina. To arginina pośrednio wpływa na rozszerzenie naczyń krwionośnych i może spowodować, że krew łatwiej będzie przepływała przez nasz organizm a także przez narządy rodne, co sprzyja rozwojowi komórki jajowej.
Tłuszcze sprzyjające płodności kobiety
Bardzo istotny jest także tłuszcz występujący w codziennej diecie. Dieta płodnościowa powinna obfitować w nasiona oraz pestki, również nie może zabraknąć w niej orzechów i tłustych ryb. Niskotłuszczowa dieta niestety może negatywnie wpłynąć na gospodarkę hormonalną kobiet i nie sprzyja płodności. Jednak ich nadmiar również może nie być sprzymierzeńcem gospodarki hormonalnej kobiety. Oprócz odpowiedniej ilości tłuszczów bardzo ważna jest ich jakość. Zdecydowanie powinno ograniczyć się kwasy tłuszczowe trans, które można znaleźć w produktach cukierniczych, chipsach, paluszkach, herbatnikach czy margarynach typu palma. Mają one prozapalne działanie i mogą sprzyjać rozwojowi insulinooporności, która jest wrogiem płodności. Zauważono, że zjedzenie ok. łyżeczki tłuszczów trans zamiast nienasyconych kwasów tłuszczowych może nawet podwoić ryzyko niepłodności!
Węglowodany w diecie płodnościowej
Węglowodany również są bardzo istotne w celu zachowania równowagi hormonalnej kobiety. Zarówno ich nadmiar jak ich niedobór może zakłócać równowagę hormonów wpływających na płodność. Podobnie jak w przypadku tłuszczów bardzo ważna jest jakość zjadanych węglowodanów. Najlepszą regułą wybierania odpowiednich węglowodanów do diety jest to, że powinny zawierać w sobie dużo błonnika. Węglowodany złożone z błonnikiem to przede wszystkim: pełnoziarniste pieczywo, grube, nieoczyszczone kasze i zboża. Są one korzystne, ponieważ błonnik zmniejsza indeks glikemiczny węglowodanów. Niestety dieta oparta na węglowodanach o wysokim indeksie glikemicznym (węglowodany proste) może prowadzić do zaburzeń owulacji i zaburzeń hormonalnych. Podstawowymi źródłami węglowodanów w diecie powinny być pełnoziarniste produkty zbożowe, rośliny strączkowe i niektóre warzywa.
Witaminy i składniki mineralne stojące na czele równowagi hormonalnej kobiety
W diecie poprawiającej płodność i równowagę hormonalną kobiety oprócz makroskładników powinno się zwrócić uwagę również na mikroskładniki diety. Należą do nich witaminy i składniki mineralne. W codziennym menu nie może zabraknąć witaminy E i C, które są świetnymi antyoksydantami. Witamina E inaczej nazywana jest witaminą płodności. W diecie powinien znaleźć się kwas foliowy, selen, jod, cynk, witamin z grupy B i żelazo. Są to składniki odżywcze mające na celu wsparcie procesów płodnościowych.
Podsumowanie
Terapia żywieniowa u kobiet chcących uzyskać równowagę hormonalną oraz poprawić swoją płodność jest podstawowym elementem wspierającym leczenie. Dieta ta powinna być dobrana w sposób indywidualny. Plan żywieniowy musi być odpowiednio zbilansowany pod względem energetycznym, aby unormować masę ciała kobiety. Dieta powinna działać również regulująco na różne zaburzenia zdrowotne i występujące choroby, czy alergie i nietolerancje pokarmowe. Poza tym terapia żywieniowa powinna obfitować w niezbędne witaminy i składniki mineralne, przede wszystkim w te, które pozytywnie wpływają na gospodarkę hormonalną. Należy pamiętać, że płodność jest bardzo zależna od czynników dietetycznych, jest to nierozerwalny duet. Dzięki włączeniu odpowiedniej diety dla kobiety planującej ciąże możliwe jest rozpoczęcie programowania żywieniowego przyszłego dziecka.
Zapraszam również do przeczytania artykułu na temat możliwych przyczyn niepłodności. Kliknij TUTAJ. Mam nadzieję, że moje artykuły będą dla Was pomocne, a wskazówki pomogą Wam skrócić drogę szukania zdrowotnych przyczyn problemów hormonalnych.
Pozdrawiam serdecznie,
Dietetyk kliniczny online
Justyna Krzemińska (Lenda)
Poradnia dietetyczna online Just Food Therapy